Objawy autyzmu zaczynają się pojawiać w okresie niemowlęcym i wczesnym dzieciństwie. Dzieci autystyczne mogą doświadczać szerokiego wachlarza tych objawów, w zależności od typu ASD i jego nasilenia. W tym artykule opisano kilka sposobów, w jakie ASD może objawiać się u 4-latka. Bada również rodzaje ASD oraz jak i kiedy lekarz Kiedy dziecko nie reaguje na polecenia, nie bawi się tak, jak rówieśnicy, nie porozumiewa się głosem, mową ani gestem, zachowuje się dziwnie, to może być autyzm. Nie zawsze jednak „dziwne zachowania” dziecka muszą oznaczać zaburzenia ze spektrum autyzmu. Równie dobrze dziecko może wolniej się rozwijać. Zresztą sam autyzm ma wiele odmian – od lekkich zaburzeń po ciężkie, np. zespół Kannera. Symptomy autyzmu mogą towarzyszyć też innym zaburzeniom rozwojowym. W jaki sposób objawia się autyzm wczesnodziecięcy? spis treści 1. Czym jest autyzm? 2. Przyczyny autyzmu 3. Główne objawy autyzmu Autyzm u dwulatków 4. Autyzm dziecięcy Jakie zachowania powinny zaniepokoić rodzica dziecka? 5. Wyjątkowe zdolności dzieci z autyzmem 6. Rozpoznanie autyzmu u dzieci 7. Leczenie autyzmu Farmakologiczne leczenie autyzmu rozwiń 1. Czym jest autyzm? Autyzm to rozwojowe zaburzenie o charakterze neurologicznym. Pierwsze objawy pojawiają się w wieku dziecięcym i trwają przez całe życie. Zaburzenia różnego typu, powiązane z autyzmem to jedne z najczęściej diagnozowanych całościowych zaburzeń o charakterze neurorozwojowym. Autyzm diagnozowany jest u jednego narodzonego dziecka na 100 przychodzących na świat w Wielkiej Brytanii czy Stanach Zjednoczonych oraz u jednego dziecka na 300 urodzeń na terenie Polski. Zobacz film: "Pierwsze objawy autyzmu" Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-10 uznaje autyzm za całościowe zaburzenie rozwojowe, którego warunkiem rozpoznania jest stwierdzenie wystąpienia nieprawidłowości w relacjach społecznych, komunikacji oraz w rozwoju zabawy funkcjonalnej lub symbolicznej przed 3. rokiem życia dziecka. Autyzm wczesnodziecięcy został wyodrębniony w 1943 roku przez Leo Kannera jako zespół objawowy, charakteryzujący się trzema kardynalnymi cechami patologii funkcjonowania – skrajnym unikaniem przez dziecko kontaktów z innymi ludźmi, potrzebą zachowania niezmienności otoczenia i poważnym zaburzeniem mowy. Pierwotnie Leo Kanner był przekonany o patogennej roli matki w rozwoju autyzmu, później zmienił pogląd na temat etiologii tego zespołu, przychylając się do przeświadczenia o organicznym pochodzeniu zaburzenia. 2. Przyczyny autyzmu Naukowcy nie są pewni, co wywołuje autyzm, ale jest prawdopodobne, że odgrywają tutaj rolę zarówno genetyka, jak i środowisko. Eksperci zidentyfikowali wiele genów związanych z chorobą. Badania osób z autyzmem wykazały nieprawidłowości w kilku regionach mózgu. Inne badania sugerują, że ludzie z autyzmem mają nieprawidłowy poziom serotoniny i innych neuroprzekaźników w mózgu. Nieprawidłowości te wskazują, że schorzenie to może wynikać z zakłóceń w normalnym rozwoju mózgu we wczesnym stadium rozwoju płodu i być spowodowane usterkami w genach. Badacze wskazują na kontaminację różnych przyczyn prowadzących do autyzmu. Mówi się o sumie wpływów czynników biologicznych, społecznych i psychologicznych, które mogą być uwikłane w patomechanizm tworzenia się autyzmu. Istotą tego zaburzenia zdaje się być lękowe wycofanie się z kontaktów z ludźmi, prowadzące do izolacji dziecka i preferowania przez nie samotności. Pierwotnymi powodami wycofania się z kontaktów społecznych u dzieci z autyzmem mogą być nadwrażliwość sensoryczna, sprawiająca, że bodźce płynące ze świata, a szczególnie od ludzi – w całym ich bogactwie i zmienności – są zbyt trudne do zasymilowania, prowokując tym samym postawę „od”, zamiast postawę „do”; uszkodzenie układu nerwowego, sprawiające, że integracja bodźców różnej modalności (wzrok, słuch, dotyk itd.) jest zbyt trudna i rodzi potrzebę ich ograniczenia, a także ograniczenia aktywności; negatywne doświadczenia kontaktu z matką, stanowiącego pierwowzór kontaktu z innymi ludźmi, wówczas gdy matka jest depresyjna, odrzucająca lub ambiwalentna (nieprzewidywalna); trauma przedwczesnej separacji, gdy dziecko odłączone od matki i oddane, np. do zakładu opiekuńczego, nie wytworzyło jeszcze zdolności autonomicznego funkcjonowania i kiedy uległa rozerwaniu pierwotna więź, co uniemożliwiło wytworzenie relacji przywiązania z następnymi opiekunami. Inne przyczyny autyzmu wczesnodziecięcego to, np.: ponadprzeciętny poziom wykształcenia rodziców, którzy charakteryzują się postawą skrajnie dydaktyczną; nadmierna dojrzałość struktur korowych w czasie narodzin dziecka; uszkodzenie tworu siatkowatego; czynniki teratogenne; okołoporodowe niedotlenienie płodu itp. Wciąż wśród specjalistów trwa debata na temat tego, czy autyzm jest zaburzeniem psychicznym, czy organicznym. Obecnie dominuje teza o policzynnikowym uwarunkowaniu autyzmu wczesnodziecięcego. Porady dla troskliwych rodziców Nabierzcie energii już od samego rana. Poznaj szybkie i zdrowe pomysły na wartościowe śniadanie dla malucha Chcesz spędzić wspólny posiłek w miłej atmosferze? Woda i spokój - co jeszcze pomoże Ci okiełznać małego niejadka? Szukasz inspiracji na obiad dla dzieci? (NIE)tłuste, ale pyszne frytki - jak je przygotować i podać? Zobacz sama Dowiedz się, jak inne mamy godzą wszystkie obowiązki. Zadbana młoda mama to nie bajka. Sprawdź, jak wyglądać pięknie, mimo braku czasu Mamy sukcesu zdradzają swoje poglądy. Czy mama musi być bohaterką? Poznaj znane Super Mamy 3. Główne objawy autyzmu Objawy autyzmu pojawiają się zwykle do trzeciego roku życia. Zdarza się jednak, że nieprawidłowości rozwoju mogą się ujawnić znacznie wcześniej – już w ciągu pierwszych kilku miesięcy życia dziecka albo później – nawet około czwartego-piątego roku życia. W przypadku późnych objawów choroby mówi się o autyzmie atypowym. Często autyzm pojawia się nagle jako wyraźny regres w rozwoju, np. dziecko, które mówiło, nagle przestaje mówić. Autyzm jest jednym z wielu złożonych zaburzeń neurorozwojowych. Spektrum autystyczne to grupa zaburzeń, które wpływają na zdolność komunikowania się, utrzymywania kontaktów społecznych i okazywania emocji. Objawy autyzmu są zwykle widoczne u dwuletnich dzieci, dlatego tak istotne jest ich wczesne rozpoznanie. Im szybciej rodzice zauważą niepokojące symptomy, tym wcześniej można zacząć leczenie. Pierwsze oznaki schorzenia u dzieci mogą dać o sobie znać nawet u 6-miesięcznych niemowląt. Jednak każde dziecko jest inne, dlatego nie wszystkie objawy muszą wystąpić u dziecka, by zdiagnozować autyzm. Mimo iż rozpoznanie autyzmu następuje zwykle między drugim a trzecim rokiem życia, niektóre objawy autyzmu u dzieci można dostrzec dużo wcześniej. Jeśli 6-miesięczne niemowlę nie uśmiecha się, w wieku 12. miesięcy nie gaworzy i nie wykonuje żadnych gestów, a w wieku dwóch lat nie jest w stanie wypowiedzieć dwuwyrazowych wyrażeń, istnieje duże prawdopodobieństwo, że jest dzieckiem autystycznym. Objawów autyzmu jest wiele. Dziecko autystyczne: woli być samo, nie bawi się z innymi i nie jest twórcze w zabawie, woli kontakt z przedmiotami niż z ludźmi, unika kontaktu wzrokowego, raczej patrzy „przez osobę”, mało się uśmiecha, ma ograniczoną mimikę twarzy, jego twarz nie wyraża wielu emocji, nie reaguje na własne imię, wydaje się nadpobudliwe, czasami wpada w gniew bez wyraźnego powodu, jest impulsywne, nie mówi wcale albo używa słów bez znaczenia, może za nami powtarzać słowa (echolalia), ma trudności w kontaktach z innymi ludźmi, dziwacznie się zachowuje – wprawia przedmioty w ruch obrotowy, samo robi tzw. młynki albo wprowadza się w jakiś inny jednostajny ruch (stereotypie ruchowe) – kiwanie, huśtanie, obracanie się w miejscu, nie porusza się spontanicznie, jest spętane ruchowo, chodzi drobnym krokiem, nie balansuje rękami, nie biega w podskokach, jeśli mówi, to zwykle na jeden temat, sprzeciwia się jakimkolwiek zmianom w rutynie, ma nadwrażliwość na dotyk i dźwięk lub nie reaguje na ból. Autyzm u dwulatków Niemal połowa autystycznych dzieci nie jest w stanie rozwinąć mowy niezbędnej do komunikowania swoich potrzeb. Gdy wielu zdrowych dwulatków zaczyna mówić lub przynajmniej składać proste wyrazy, dzieci z autyzmem mają dużo uboższe słownictwo i mniejszą zdolność do mówienia. Jest im ciężko wymówić spółgłoski oraz zbitki wyrazowe i raczej nie gestykulują podczas mówienia. Podczas gdy większość prawidłowo rozwijających się maluchów potrafi wskazać palcem na przedmiot, który je interesuje lub spojrzeć w kierunku, który wskazuje rodzic, autystyczne dwulatki nie są w stanie tego zrobić. Zamiast popatrzeć na to, co rodzic chce im pokazać, spoglądają na palec. Z jednej strony, autystyczne dzieci nie posiadają niektórych umiejętności, z drugiej – mają tendencję do pewnych zachowań. Wiele dzieci z autyzmem lubi rutynę. Każda ingerencja w ustaloną kolejność wydarzeń może wywołać silną reakcję dziecka. Dzieci autystyczne zwykle lubią odbyć kąpiel codziennie o tej samej porze, ważne są także te same pory posiłków. Niektóre dzieci z autyzmem często klaszczą w dłonie lub kołyszą się do przodu i tyłu podczas siedzenia. Kompulsywne zachowania nie należą do rzadkości w czasie zabaw. Niektóre dzieci potrafią godzinami układać swoje zabawki w idealną linię, a gdy ktoś im przeszkodzi, bardzo się denerwują. Dzieci autystyczne chcą mieć przyjaciół, ale nawiązywanie kontaktów jest dla nich trudne. W czasie zabawy wiele dzieci odsuwa się od grupy, co ma związek z niezrozumieniem przyjacielskich gestów, np. uśmiechu lub kontaktu wzrokowego. Kiedy ktoś obejmuje dziecko autystyczne, maluch zwykle sztywnieje, jakby odrzucał oznaki uczucia. Dzieje się tak, ponieważ dziecko z autyzmem nie rozumie emocji i nie jest w stanie ich odwzajemnić. Podczas gdy wielu dwulatków macha ręką na pożegnanie lub odwraca głowę, gdy słyszy swoje imię, autystyczne dziecko zwykle nie robi tych rzeczy. Mniej chętnie bierze udział w niektórych grach i zabawach, np. „a kuku”. Dzieci autystyczne mają trudności z interpretacją tego, co myślą lub czują inni, ponieważ nie mogą zrozumieć sygnałów społecznych, takich jak ton głosu lub wyraz twarzy. Wykazują także brak empatii. 4. Autyzm dziecięcy Dziecko autystyczne nie lubi się przytulać, nie potrafi pokazać palcem tego, co je interesuje, jeśli czegoś potrzebuje, to ciągnie za rękę dorosłego. Dzieci autystyczne bywają agresywne lub autoagresywne, np. potrafią bić głową w ścianę, ale wynika to zazwyczaj z lęku. Wyraźnie szkodzi im nadmiar bodźców – lubią chować się w ciemne kąty. Preferują samotnictwo, rutynę i stałość otoczenia. Warto wiedzieć, że u dziecka mogą wystąpić jedynie niektóre z objawów choroby. Są dzieci z autyzmem, które bardzo lubią się przytulać, dużo mówią (choć nie zawsze poprawnie) i nie mają nasilonych dziwnych zachowań. Należy więc pamiętać, że o ile u niektórych dzieci objawy autyzmu są bardzo mocno nasilone, o tyle u innych bardzo słabo widoczne i trudne do wychwycenia. Niemożność komunikacji z dziećmi autystycznymi była przez lata powodem postrzegania ich jako upośledzonych intelektualnie. Badania wykazują jednak, że większość osób dotkniętych tą chorobą ma iloraz inteligencji nie odbiegający od przeciętnego. Przedmiotem zainteresowania naukowców z różnych stron świata są również wyjątkowe zdolności, które przejawia część osób chorujących na autyzm. Autyzm jest pojęciem zbiorczym obejmującym grupę zaburzeń w różnym stopniu upośledzających funkcjonowanie społeczne. Tak, jak rozmaity jest profil objawów i stopień upośledzenia, tak samo różny jest iloraz inteligencji dzieci dotkniętych autyzmem. Nie znaleziono związku pomiędzy stopniem upośledzenia a IQ. W tym miejscu należy przypomnieć, że w części przypadków autyzm może współistnieć z niedosłuchem, padaczką czy upośledzeniem umysłowym. Błędem byłoby jednak stosowanie w tej materii uogólnień. Autyzm dziecięcy nie oznacza niepełnosprawności intelektualnej dziecka, nie jest jednak również równoznaczny z postrzeganiem dziecka jako „geniusza”. Jakie zachowania powinny zaniepokoić rodzica dziecka? Mimo szeregu objawów, jakie daje się wyczytać w fachowej literaturze psychologicznej czy serwisach internetowych poświęconych tematyce autyzmu, rodzice chcą wiedzieć konkretnie, co powinno wzbudzić u nich niepokój, jakie zachowania trzylatka mogą świadczyć o autyzmie. Powinieneś skontaktować się ze specjalistą, jeśli twoje trzyletnie dziecko nie potrafi lub wycofało się z części z poniższych umiejętności: kiedy do tej pory nie potrafi korzystać z nocnika; kiedy nie zadaje pytań, nie jest ciekawe świata; kiedy nie lubi oglądać książeczek ani słuchać bajek, które opowiadasz; kiedy nie bawi się „na niby”, np. w dom; kiedy nie zaprasza cię do zabawy; kiedy nie potrafi bawić się z innymi dziećmi i nie wymienia się z nimi zabawkami; kiedy nie potrafi czekać na swoją kolej w zabawie; kiedy nie wykorzystuje zabawki w sposób zróżnicowany; kiedy nie potrafi układać prostych układanek; kiedy nie potrafi się przedstawić i powiedzieć, ile ma lat. Wychowanie dziecka autystycznego to niezmiernie trudne wyzwanie dla rodziców, którzy niejednokrotnie czują się bezradni, pozostawieni sami sobie i którym przykro z powodu braku poczucia przywiązania ich własnej pociechy do opiekunów. Obecnie dzięki badaniom prowadzonym w ramach różnych orientacji psychologowie dysponują ogromnym materiałem, pozwalającym lepiej zrozumieć wewnętrzny świat przeżyć dzieci autystycznych, ujawnić mechanizmy obronne i adaptacyjne, którymi się posługują, a także dostrzec cierpienie, jakie towarzyszy autystycznej formie istnienia w świecie. 5. Wyjątkowe zdolności dzieci z autyzmem Niewątpliwie dzieci dotknięte autyzmem inaczej postrzegają świat, inaczej odbierają bodźce zmysłowe, smaki, kolory. Badania wykazują, że dużo lepiej niż populacja zdrowa radzą sobie z zadaniami polegającymi na rozpoznawaniu kształtów umieszczonych na skomplikowanym tle, lepiej i trwalej zapamiętują detale, co naukowcy wiążą z wyższą niż przeciętna ostrością wzroku. Prawdą jest również, że wśród chorych na autyzm dużo częściej niż wśród osób zdrowych trafiają się osoby obdarzone wyjątkowymi umiejętnościami. Określane są one mianem „sawantów”. Talenty te mogą dotyczyć bardzo wąskich i specjalistycznych dziedzin. Związane jest to z tzw. Zespołem Sawanta. Upośledzenie funkcjonowania może współistnieć z fenomenalną pamięcią, wielkim talentem matematycznym, muzycznym czy plastycznym. Każdy, kto choć raz oglądał film „Rain Man”, był zapewne pod wrażeniem wspaniałej pamięci głównego bohatera – Raymonda Babbita, który potrafił z pamięci wyrecytować tekst 7600 książek. Pierwowzorem tej postaci był chory na autyzm Jim Peek, jednak w literaturze opisano wiele podobnych przypadków. Poza zdolnością zapamiętywania tekstu w całości chorzy na autyzm zadziwiają czasem otoczenie wiedzą geograficzną, astronomiczną czy matematyczną (rozkładaniem liczb na czynniki pierwsze, wyciąganiem pierwiastków, skomplikowanymi operacjami matematycznymi przeprowadzanymi w pamięci). Opisywano kilkanaście przypadków dzieci, które perfekcyjnie radziły sobie z czytaniem trudnych map i określaniem pozycji na podstawie punktów orientacyjnych i pozycji Słońca oraz Księżyca. Przeprowadzanie niebywale trudnych obliczeń, zapamiętywanie tabel wypełnionych cyframi jest prawdopodobnie możliwe dzięki umiejętności nadawania cyfrom kolorów i kształtów. Wśród „sawantów” trafiają się genialni poeci, muzycy, malarze, osoby obdarzone słuchem absolutnym czy fotograficzną pamięcią oraz innymi bardzo rzadkimi zdolnościami związanymi, np. z postrzeganiem pozazmysłowym. Niestety, w wielu przypadkach są to wybiórcze, izolowane umiejętności, np. umiejętność grania usłyszanej melodii na różnych instrumentach może współistnieć z bardzo głębokim upośledzeniem umiejętności językowych i społecznych. Liczba „sawantów” wśród chorych na autyzm była dotąd oceniana na 10%. Najnowsze badania wskazują, że liczba osób o specjalnych umiejętnościach może być nawet trzykrotnie większa. Procenty te robią duże wrażenie, nie należy jednak przywiązywać do nich nadmiernej wagi. Podkreślanie izolowanej, wyjątkowej, często jednak nieprzydatnej w codziennym życiu umiejętności dziecka bez jednoczesnych intensywnych wysiłków włożonych w ułatwienie mu funkcjonowania w społeczeństwie jest wielkim błędem. Nie należy szukać w każdym chorym na autyzm dziecku niezrozumianego geniusza, można jednak uwzględnić talenty dziecka przy planowaniu jego dalszej terapii. Wykorzystanie pamięci mechanicznej czy znakomitego słuchu podczas zajęć terapeutycznych może być czynnikiem otwierającym dziecko na świat, zachęcającym go do pracy przy podnoszeniu umiejętności społecznych i komunikacji. 6. Rozpoznanie autyzmu u dzieci Rozpoznanie autyzmu powinno odbywać się w jak najwcześniejszym okresie rozwoju. Zadanie to powinno należeć do lekarza pediatry, lekarza pierwszego kontaktu. Badanie przesiewowe może wykonać też neurolog czy psycholog. Badanie funkcjonalne przeprowadzi również pedagog. Potrzebna jest do tego specjalistyczna wiedza o autyzmie, istnieje też wiele skal i kwestionariuszy dotyczących zbadania prawidłowości w rozwoju dziecka. Pierwsze badanie winno być wykonane w 9 miesiącu życia i powtórne w 18 i 24. Jeśli pojawią się nieprawidłowości w rozwoju dziecka, to nie znaczy, że dziecko ma autyzm, wynika z tego to, że jego rozwój jest opóźniony lub zaburzony i wymaga dalszej diagnostyki. W diagnozowaniu autyzmu nie używa się żadnych testów neurobiologicznych, dlatego też diagnostyka jest bardzo trudna. Ścieżka diagnostyczna to sprawdzenie prawidłowości rozwoju, wywiad, obserwacja dziecka, rozmowa, badanie kliniczne. Sprawdzenie biologicznych przyczyn złego rozwoju dziecka, diagnoza chorób/zaburzeń towarzyszących. Odnalezienie wszelkich przyczyn obniżonego funkcjonowania dziecka. W stawianiu diagnozy bierze udział psycholog, psychiatra, pedagog, neurolog, lekarz pierwszego kontaktu, inni specjaliści w zależności od potrzeby. Pracownicy służby zdrowia często używają kwestionariuszy lub innych narzędzi diagnostycznych w celu zebrania informacji na temat rozwoju dziecka i jego zachowania. Niektóre instrumenty kontroli polegają wyłącznie na obserwacji rodziców, inne łączą obserwację rodziców i dziecka. Jeśli instrumenty kontroli wskazują na możliwość autyzmu, zaleca się zazwyczaj bardziej kompleksowe badania. Kompleksowa ocena wymaga wielodyscyplinarnego zespołu, w tym psychologa), neurologa, psychiatry, logopedy i innych specjalistów, którzy diagnozują dzieci z autyzmem. Członkowie zespołu przeprowadzą szczegółową ocenę neurologiczną i dogłębne badania poznawcze oraz ocenę języka. Ponieważ problemy ze słuchem mogą powodować zachowania łatwo mylone z autyzmem, dzieci z opóźnionym rozwojem mowy powinny przejść gruntowne badania słuchu. 7. Leczenie autyzmu Powiedzieć trzeba, że autyzm to zaburzenie, a nie choroba, którą da się wyleczyć. Zaczyna się od określenia zarówno problemu dziecka, jak i rodziny. Sposób funkcjonowania dziecka sprawia, że jest ono źle odbierane przez otoczenie co zwiększa problemy. Dzieci te zwykle otrzymują mniejsze wsparcie, jeśli chodzi o leczenie różnego rodzaju chorób somatycznych. Ta sfera często jest zaniedbywana, gdyż dużym utrudnieniem jest pójście z dzieckiem np. do stomatologa czy zrobienie mu EKG lub innych badań. W Polsce nie ma specjalistycznych poradni dla dzieci i osób z autyzmem. Dziecko wymaga również stałych, różnorodnych interwencji terapeutycznych w każdym dniu. Terapia powinna odbywać się w wymiarze 40-80 godzin tygodniowo, tymczasem pomoc społeczna oferuje 20 godzin. Można starać się też o refundację turnusów rehabilitacyjnych. Jednak należy pamiętać, że to kropla w morzu potrzeb, bo wsparcie dla takiego dziecka potrzebne jest przez całe jego życie. I tu kolejny problem. Kiedyś dziecko stanie się dorosłym i co dalej? Brak jest przecież typowych ośrodków dla dorosłych z autyzmem. Terapia winna być różnorodna, szeroko rozumiana. Terapia behawioralna jako standard, gdyż ona jest najlepiej zbadaną i łączona np. z podejściem rozwojowym. Ciekawym rozwiązaniem jest tzw. leczenie środowiskowe/domowe, które odbywa się w domu rodzinnym, do którego przychodzą specjaliści, jednak zalecane przez krótki okres np. trzech miesięcy. Potem kontynuujemy w innej formie. Nie ma jednak jednego skutecznego lekarstwa na autyzm. Terapia behawioralna autyzmu jest przeznaczona do rozwiązania określonych objawów i może doprowadzić do znacznej poprawy. Idealny plan leczenia obejmuje terapię i interwencję, które spełniają specyficzne potrzeby poszczególnych dzieci. Farmakologiczne leczenie autyzmu Ponieważ nie znamy przyczyn autyzmu nie da się mówić o leczeniu przyczynowym. Warto jednak wspomnieć o farmakoterapii, której bardzo rodzice się obawiają i unikają. Farmakologiczne leczenie trzeba rozważyć z uwagi na inne zaburzenia towarzyszące autyzmowi oraz częste powikłania. Stosowane leki to leki z grupy neotropowych, przeciwdepresyjnych i neuroleptyki. Opór rodziców przed włączeniem leków bardzo utrudnia terapię. Tymczasem leki plus różnorodne interwencje terapeutyczne mogą istotnie poprawić funkcjonowanie dziecka. Często rodzice pytają o różnego rodzaju suplementacje. I tu specjaliści są zgodni, że należy ją stosować, ale tylko jako uzupełnienie ewentualnych niedoborów, a nie jako wiodącą terapię i zawsze w porozumieniu z lekarzem. Podobnie jeśli chodzi o stosowanie diet. Pamiętać trzeba, że tak naprawdę żadna z terapii nie ma standaryzacji, jeśli chodzi o autyzm, nie ma metody w 100% skutecznej i nikogo nie da się wyleczyć z autyzmu. Jeśli ktoś twierdzi, że wyleczył swoje dziecko, to znaczy to tylko tyle, że nie był to autyzm. PYTANIA I ODPOWIEDZI EKSPERTÓW NA TEN TEMAT Zobacz także odpowiedzi na pytania innych osób, które miały do czynienia z tym problemem: Dwujęzyczność w autyzmie - odpowiada mgr Aurelia Grzmot-Bilska Poród po terminie a autyzm - odpowiada mgr Justyna Piątkowska Kto ma zdiagnozować autyzm? - odpowiada lek. Agnieszka Jamroży Autyzm u dorosłego - odpowiada mgr Arleta Balcerek Czy to zaburzenia ze spektrum autyzmu? - odpowiada prof. dr hab. Małgorzata Marszałek Eksperci odpowiedzieli także na inne pytania dotyczące tego tematu - pełną listę znajdziesz tutaj. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy

Przyczyny niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu ucznia. Uczeń ma zdiagnozowany autyzm. Zauważa się, że uczeń bywa znacznie pobudzony, ma trudności z koncentracją. Chłopiec jest uczniem o nieharmonijnym rozwoju. 6. Bariery i ograniczenia utrudniające funkcjonowanie i uczestnictwo ucznia w życiu szkoły.

Produkty powiązane z autyzm atypowy u 4 latka: mucha i wojewódzki Kolejna, udana propozycja marki Melissa. Do codziennego charakteru butów pasuje cholewka: Tworzywo - Mel-Flex. We wnętrzu butów znajduje się wkładka: tworzywo Mel-Flex. Podeszwa - tworzywo Mel-Flex. Kobiece i przyjazne dla stopy, będą bazą dla całego stroju. które celebrytki jeździły do dubaju Nowość w ofercie marki Ann Mex. Szykowne sandały, w których dominującym materiałem jest Skóra naturalna - Licowa. Dobrze wyważony obcas ma: 8,5 cm. Wewnętrzna wyściółka to skóra. We wnętrzu butów znajduje się wkładka: skóra. Cholewka oparta o podeszwę: wysokogatunkowe tworzywo. Buty o wyjściowym, ale niezobowiązującym charakterze. odbudowa korony zęba Ciekawa propozycja marki Geox. O wygodzie butów decyduje cholewka: Skóra naturalna - Licowa, Zamsz, Materiał - Materiał. Oparte na stabilnym koturnie o wysokości 7 cm. We wnętrzu butów materiał. Komfort noszenia podnosi wkładka: skóra. Materiał podeszwy to wysokogatunkowe tworzywo. Buty wzbogacono o technologię Geox Respira. Wysmuklają sylwetkę i sprawdzają się w różnych sytuacjach. Popularne wyszukiwania w serwisie: skórzana spódnica stylizacja , skórzana spódnica stylizacje , skórzana spódnica stylizacje zima , Jak wybrać farbę do włosów, która nie uczuli? Farbujesz włosy i masz skórę podatną na uczulenia? Warto sięgnąć po apteczne farby do włosów Biokap Nutricolor. Ich receptura została opracowana specjalnie z myślą o osobach, które mają alergię na farby do włosów. Podstawowym zadaniem farby do włosów jest trwała koloryzacja. Pojawia się zatem pytanie, czy maksymalnie delikatnie działające farby – takie właśnie jak Biokap Nutricolor – są skut... Ombre vs Sombre – czym się różnią? Trendy w koloryzacji i stylizacji włosów zmieniają się co jakiś czas, jednak istnieją takie, które pokochały kobiety na całym świecie i na stałe wpisały się w modę. Dla tych Pań, które nie lubią lub nie chcą zdecydować się na pełną koloryzację włosów, istnieje świetna alternatywa – sombre lub ombre. Włosy sombre czy ombre? Od kilku lat w salonach fryzjerskich króluje koloryzacja włosów meto... Klatka dla psa w domu – dlaczego warto ją mieć? Czy klatka kojarzy ci się z brakiem wolności i wygodą właściciela? Porzuć to myślenie i dowiedz się, w jaki sposób klatki dla psów pomagają nie tylko właścicielom, ale przede wszystkim czworonogom. Być może jest to element wyposażenia, który odmieni twoje życie z psem na lepsze. Wyjaśnimy, kiedy to rozwiązanie sprawdzi się najlepiej i podpowiemy, jak wybrać klatkę kennelową. Czym jest klatka kennelowa? # autyzm atypowy u 4 latka, # mucha i wojewódzki, # które celebrytki jeździły do dubaju, # odbudowa korony zęba, # skórzana spódnica stylizacje, # skórzana spódnica stylizacje zima, # prześwitujące sukienki, # Jak wybrać farbę do włosów, która nie uczuli?, # Ombre vs Sombre – czym się różnią?, # Klatka dla psa w domu – dlaczego warto ją mieć?

SPECTRUM ASC-MED DIAGNOZA, TERAPIA I EDUKACJA. SPECTRUM ASC-MED zajmuje się diagnozą oraz interwencją terapeutyczno-edukacyjną w zaburzeniach ze spektrum autyzmu (ASD) stosując standardy i rekomendacje, które obowiązują w krajach anglosaskich. Wczesne objawy autyzmu występują zazwyczaj przed 3 rokiem życia. Oznaki autyzmu widoczne są w rozwoju społecznym i w rozwoju komunikacji. Wczesne wykrycie spektrum autyzmu ma duże znaczenie. Pomaga w dobraniu działań, które wspierają dziecko w uczeniu się i nawiązywaniu relacji. Wczesne objawy autyzmu to: małe zainteresowanie ludźmi brak kontaktu wzrokowego brak odwzajemniania uśmiechów i ekspresji twarzy rodzica brak reakcji na swoje imię w 12 miesiącu życia brak gaworzenia do 12 miesiąca brak patrzenia na przedmioty na które patrzy rodzic lub które wskazuje rodzic brak gestów np. gestu „papa” na pożegnanie w wieku 14 miesięcy brak wskazywania palcem na interesujące przedmioty lub wydarzenia w wieku 14 miesięcy brak prób zainteresowania rodzica tym co je ciekawi np. wskazywanie palcem na ciekawą zjeżdżalnię na placu zabaw lub przynoszenie wykonanej wieży z klocków brak zabawy “na niby” (np. udawanie, że karmi lalkę) w 18 miesiącu życia Wczesne objawy autyzmu Kamienie milowe w rozwoju są to ważne umiejętności, które nabywa dziecko. Opóźnienia w osiągnięciu tych umiejętności są wskazówką do niezwłocznej konsultacji ze specjalistą: 6 miesiąc – dziecko nie uśmiecha się do ciebie, nie wykazuje innej radosnej ekspresji 9 miesiąc – dziecko nie odwzajemnia uśmiechów, ekspresji twarzy, nie odpowiada na wydawane przez ciebie dźwięki 12 miesiąc – brak gaworzenia, brak reakcji na imię 14 miesiąc – brak gestu wskazywania palcem, brak gestów używanych do komunikacji tj. papa 16 miesiąc – brak słów lub używanie tylko kilku słów 18 miesiąc – brak zabawy na niby (np. karmienie lalki) 24 miesiące – dziecko nie używa w sposób sensowny zdań złożonych z 2 słów (zdania powinny być wypowiadane spontanicznie, nie tylko powtarzane) Pilny kontakt ze specjalistą jest konieczny także, kiedy zauważamy tzw. regres w rozwoju, czyli kiedy dziecko traci umiejętności, które wcześniej miało np. mowę, gaworzenie, umiejętności społeczne. Inne wczesne objawy autyzmu, które możemy zaobserwować przed 3 rokiem życia to: Unikanie kontaktu wzrokowego Stałe preferowanie samotnej zabawy Opóźnienie rozwoju mowy Protestowanie na zmiany w codziennej rutynie albo w otoczeniu Powtarzalne zachowania (trzepotanie dłońmi, wprawienie przedmiotów w ruch wirowy, kręcenie się) Wąskie i intensywne zainteresowania Nietypowe lub intensywne reakcje na dźwięki, zapachy, faktury, światło lub inne bodźce np. zakrywanie uszu i płacz w reakcji na zwykłe dźwięki, unikanie dotyku, domaganie się jedzenia tylko jednego rodzaju pokarmów, duża niechęć do dotykania niektórych powierzchni – piasku, plasteliny, mokrych chusteczek itd. Co ważne, żadne dziecko ze spektrum autyzmu nie wykazuje wszystkich objawów. Także nasilenie objawów jest różne np. niektóre dzieci nie nawiązują kontaktu wzrokowego, inne w mniejszym stopniu patrzą w oczy a jeszcze inne patrzą w oczy tylko w niektórych sytuacjach (np. kiedy o coś proszą). Obraz autyzmu może być bardzo zróżnicowany u różnych osób. Więcej o objawach autyzmu przeczytasz w artykule o objawach spektrum autyzmu u starszych dzieci oraz o kryteriach używanych do diagnozowania autyzmu. Co dalej Kroki, które mogą podjąć rodzice to: Test przesiewowy Kontakt ze specjalistą od wczesnego rozwoju dziecka lub od spektrum autyzmu Diagnoza Wczesne wspomaganie rozwoju Test przesiewowy Jeśli dziecko ma 18-36 miesięcy możemy wypełnić test przesiewowy M-CHAT na stronie Test przesiewowy nie jest diagnozą, ale może wskazać czy zachowania dziecka są typowe dla jego wieku czy może dziecko jest w tzw. grupie ryzyka spektrum autyzmu. Po otworzeniu strony, należy kliknąć w zakładkę „badaj” na samej górze. Następnie wpisujemy wiek dziecka, po czym kilka podstawowych informacji o jego stanie zdrowia. Na kolejnej stronie jest 20 pytań na temat rozwoju. A po kliknięciu „dalej” uzyskujemy wynik z opisową informacją. Badabada – program wczesnego wykrywania autyzmu Wywiad telewizyjny z prezes Fundacji Synapsis Joanną Grochowską na temat programu Badabada i wczesnego wykrywania autyzmu znajdziecie TUTAJ. Jeśli dziecko uzyskuje wysoki wynik w teście M-CHAT (grupa ryzyka) jest to sygnał, że warto skonsultować się ze specjalistą. Konsultacja ze specjalistą Rodzice mogą skontaktować się z pediatrą, z psychiatrą (bez skierowania), poradnią psychologiczno-pedagogiczną, psychologiem lub pedagogiem specjalnym. Warto wybrać osoby, które mają doświadczenie w zakresie spektrum autyzmu. Informacje o odpowiednich specjalistach można uzyskać w organizacjach pozarządowymi lub ośrodkach terapeutycznych zajmującymi się autyzmem w regionie. Diagnoza Specjalista z którym się skonsultujemy może zalecić diagnozę autyzmu. Autyzm diagnozuje psychiatra, który zazwyczaj pracuje w kilkuosobowym zespole diagnostycznym w poradniach pedagogiczno-psychologicznych. Na spotkanie diagnostyczne w ramach NFZ zwykle będziemy czekać kilka miesięcy. Wszystkie informacje o diagnozie znajdziecie w tym artykule: Diagnoza autyzmu. Wczesne wspomagania rozwoju Nie trzeba czekać na diagnozę, żeby wspierać rozwój dziecka. Wczesne wspomaganie rozwoju jest korzystne dla dzieci w spektrum autyzmu, ale także dla dzieci, które mają drobne opóźnienia w rozwoju. Polega np. na zmianie sposobu mówienia do dziecka, zmianie w organizacji jego pokoju oraz proponowaniu zabaw rozwijających umiejętności społeczne i komunikację. Po uzyskaniu opinii w podani psychologiczno-pedagogicznej można korzystać z darmowych zajęć dla dziecka w ramach wczesnego wspomagania rozwoju. Czy to prawda, że dzieci ze spektrum autyzmu dużo płaczą, kiedy są niemowlakami? Niemowlęta i małe dzieci z autyzmem są bardzo różne. Jedne dużo płaczą i wykazują ciągły niepokój, trudności z zasypianiem, inne są wyjątkowo spokojne. Czy warto pójść na diagnozę z dzieckiem, które ma 18 miesięcy, czy to jeszcze za wcześnie? Warto. Wczesne rozpoznanie autyzmu i wczesne wspomaganie rozwoju pomaga dziecku w uczeniu się mowy i nawiązywania relacji. Czy można rozpoznać autyzm po opóźnieniach w chodzeniu, siadaniu itp.? Nie. Dzieci ze spektrum autyzmu często mają drobne opóźnienia w kamieniach milowych w rozwoju motorycznym np. trzymaniu główki, raczkowaniu, siadaniu. Wiele dzieci, które rozwijają się typowo ma podobne opóźnienia, dlatego nie świadczą one o autyzmie. Co robić, kiedy widzisz oznaki autyzmu Co możemy zrobić jako rodzice, jeśli jesteśmy zaniepokojeni rozwojem dziecka? Monitorowanie rozwoju dziecka. Ponieważ zwykle sprawdzamy rozwój fizyczny i motoryczny dziecka, nietypowy rozwój społeczny może być niezauważony. Jeśli dowiemy się więcej o typowym i nietypowym rozwoju społecznym, łatwiej będzie ocenić, które zachowania są zupełnie zwyczajne, a które powinny nas skłonić do konsultacji ze specjalistą. Podejmuj działania, jeśli coś Cię niepokoi. Rodzice są specjalistami od rozwoju własnego dziecka, obserwujemy dzieci na co dzień i rozumiemy je najlepiej. Mamy o wiele więcej informacji niż pediatra podczas kilkunastominutowej wizyty. Jeśli coś Cię niepokoi w rozwoju dziecka, warto skonsultować się ze specjalistą od rozwoju maluchów lub ze specjalistą od spektrum autyzmu. Nie akceptuj “wyrośnie z tego”, “poczekamy i zobaczymy”. Zwykle pierwszą osobą do której udajemy się, żeby porozmawiać o rozwoju dziecka jest pediatra – lekarz pierwszego kontaktu. Mimo, że świadomość autyzmu wzrasta, zdarza się, że pediatrzy doradzają cierpliwość i oczekiwanie. Argumentem, który często słyszą rodzice jest: chłopcy rozwijają się wolniej. Wiele dzieci ma drobne opóźnienia w nabywaniu umiejętności społecznych, które nadal mieszą się w ramach typowego rozwoju, jednak powiedzenie „wyrośnie z tego” nie zawsze jest prawdziwe. Zaufaj swojej intuicji. Jeśli mamy wątpliwości, warto jest nie czekać, ale drążyć temat. Kiedy wiemy jakie są kamieniem milowe w rozwoju i co ma prawo nas zaniepokoić a co jest zupełnie typowym zachowaniem, łatwiej jest ufać rodzicielskiej intuicji. Źródła: Ewa Pisula „Małe dziecko z autyzmem” Sally Rogers, Geraldine Dawson, Laurie Vismara „Metoda wczesnego startu dla dziecka z autyzmem (ESDM)” Ball James „Autyzm a wczesna interwencja. Rzeczowe pytania, życiowe odpowiedzi”

Opinia o Dziecku 4 letnim do poradni psychologiczno-pedagogicznej Rozwój mowy i rozumienia - buduje zdania, artykulacja prawidłowa, - posiada duży zasób słów, wymowa prawidłowa, - szybko zapamiętuje wiersze, nowe nazwy, - dobrze skupia uwagę, - wytrwały w pracy, - zainteresowany zajęciami, chętnie uczestniczy w nich

Fundacja SCOLAR będzie wdzięczna za każdą darowiznę. Dzięki tym pieniądzom możemy ofiarować diagnozę oraz programy terapeutyczne i edukacyjne dla dzieci, których Rodzice są w trudnej sytuacji materialnej. Pieniądze można wpłacać na konto Fundacji, a w tytule napisać: „darowizna na cele statutowe”.VW bank Polska SA 38 2130 0004 2001 0317 1832 0001Pamiętaj…Możesz pomóc dzieciom, oddając 1% podatku w ramach rocznych rozliczeń z Urzędem Skarbowym. KRS: 0000213131
Witam, chciałam się zapytać czy są tu mamy które mają dzieci z Autyzmem, ja mam 5 latka z lekkim Autyzmem i mam obawy co do drugiego dziecka jestem w 6 miesiącu ciąży, czy któraś z was była w takiej sytuacji? dodam że przed ciążą miałam świadomość tego że kolejne dziecko także może być Autystyczne i świadomie się na to Pierwsze lata życia dziecka to czas szybkiego rozwoju fizycznego, poznawczego i społecznego. Ważne, by rodzice bacznie obserwowali swoje pociechy i wyłapywali wszelkie, niepokojące objawy, w tym zaburzenia ze spektrum autyzmu. Autyzm jest zaburzeniem na tle neurorozwojowym. Wczesne znaki ostrzegawcze pojawiają się zwykle zanim dziecko skończy trzy lata. Jednak pierwsze objawy mogą wystąpić już w 12. lub 18. miesięcu u niektórych dzieci, podczas gdy inne dzieci z autyzmem mogą nie zostać prawidłowo zdiagnozowane aż do drugiej lub trzeciej klasy szkoły podstawowej. Kluczową rolę odgrywają więc rodzice, którzy spędzają z dziećmi najwięcej czasu i najlepiej je znają. Oto 12 sygnałów, których nie wolno bagatelizować: Brak kontaktu wzrokowego To najbardziej charakterystyczny objaw autyzmu. Dziecko nigdy nie patrzy bezpośrednio na rodzica lub robi to przelotnie. Powtarzanie gestów Powtarzające się ruchy lub gesty (np. trzepotanie rękami, poruszanie palcami, kołysanie się) mogą być znakami ostrzegawczymi. Zwłaszcza, jeśli dziecko powtarza te lub podobne gesty, gdy jest podekscytowane. Powtarzanie tych samych zwrotów Małe dzieci, zmagające się z autyzmem mogą powtarzać tę samą frazę w ten sam sposób, zupełnie tak, jakby śpiewały wers piosenki. Wrażliwość na bodźce Dziecko z autyzmem może być rozdrażnione podczas przytulania lub dotykania. Niektóre z nich nie lubią określonych materiałów, przedmiotów, dźwięków i odgłosów - nawet tych normalnych, codziennych, niemożliwych do uniknięcia, jak dźwięk dzwonka czy samochodu. Czytaj też:Autyzm – choroba systemu Oglądanie zabawek Dokładne oglądanie nowych zabawek z każdej strony jest normalnym zjawiskiem. Zdrowe dziecko szybko jednak przejdzie do zabawy. Natomiast dziecko z autyzmem może godzinami oglądać nowy przedmiot i w ogóle nie zająć się zabawą. Samotna zabawa Niektóre dzieci po prostu są nieśmiałe i nie chcą wchodzić w interakcję z rówieśnikami i dorosłymi. Jeżeli takie zachowanie nie mija wraz z wiekiem, należy zgłosić się do lekarza. Brak udawanych zabaw Dzieci często wykorzystują różne przedmioty do zabawy, nadając im inne nazwy lub funkcje (np. gąbka do mycia może udawać telefon, a kanapa pociąg). Dzieci zmagające się z autyzmem raczej unikają udawanych zabaw. Obsesyjne zainteresowanie W przypadku starszych dzieci może pojawić się obsesyjne zaineteresowanie jakąś dziedziną, zagadnieniem, zjawiskiem czy sportem. Czytaj też:Tak ciało ostrzega cię przez zawałem. Masz mało czasu! Brak reakcji na imię Dzieci bardzo szybko zaczynają reagować na swoje imię. Jeśli jednak minęło 12 miesięcy od urodzenia, a dziecko sprawia wrażenie, jakby nie słyszało, że się je woła, należy pochylić się nad tym problemem. Pewne stałe elementy Dziecko z autyzmem może stale trzymać w ręku jeden, określony przedmiot i nie rozstawać się z nim. Może również ciągle bawić się tymi samymi, konkretnymi zabawkami. Nowe zabawki może traktować z obojętnością. Zanik umiejętności językowych i społecznych U niektórych dzieci, zmagających się z autyzmem dochodzi do zaniku lub ograniczenia pewnych umiejętności językowych i społecznych, nawet jeśli wcześniej je wykazywało. Może unikać kontaktu werbalnego i fizycznego. Brak reakcji na wskazywanie Dzieci zazwyczaj zaczynają wskazywać przedmioty, mając 14 miesięcy. Jeśli dziecko nie zwraca uwagi na samoloty, psy lub inne ciekawe rzeczy, w głowie rodzica powinna zapalić się czerwona lampka. To samo dotyczy sytuacji, gdy dziecko nie patrzy na przedmioty wskazane przez rodzica czy nie odpowiada machaniem na machanie. Aby zdiagnozować autyzm, u dziecka musi występować co najmniej kilka objawów. Nigdy nie należy kierować się pojedynczymi sygnałami, ponieważ mogą one świadczyć o osobowiści dziecka, jego temperamencie i zainteresowaniach. Dlatego też u niektórych dzieci właściwa diagnoza zapada dopiero w wieku szkolnym, gdy pojawia się więcej specyficznych objawów. Należy jednak pamiętać, że wczesne rozpoznanie choroby daje lepsze efekty lecznicze i terapeutyczne, dlatego każdy, niepokojący sygnał warto omówić z lekarzem. Dziecko z zaburzeniami ze spektrum autyzmu często nie potrafi zakomunikować objawów w obrębie przewodu pokarmowego. Jak zatem można je zdiagnozować? https:// Zdjęcie chłopca / Shutterstock Autyzm dotyka około 1 proc. ludzi na świecie, według danych Centers for Disease Control and Prevention. Jest to niepełnosprawność, która trwa całe życie i wpływa na to, jak chory komunikuje się oraz odnosi do innych ludzi. W związku z tym, że autyzm jest powszechnie nierozumiany, eksperci przygotowali pięć pytań, które mogą pomóc rodzicom rozpoznać wczesne oznaki przypadłości. Następna strona l5rzA.
  • c49z6ejplw.pages.dev/11
  • c49z6ejplw.pages.dev/217
  • c49z6ejplw.pages.dev/273
  • c49z6ejplw.pages.dev/337
  • c49z6ejplw.pages.dev/301
  • c49z6ejplw.pages.dev/380
  • c49z6ejplw.pages.dev/105
  • c49z6ejplw.pages.dev/273
  • c49z6ejplw.pages.dev/114
  • autyzm u 4 latka forum